ตราเครื่องหมายองค์กร
รูปทรงดอกบัว ตามประเพณีโบราณถือกันว่าดอกบัวเป็นดอกพฤกษาที่สูง และจะนำมาใช้กับพระหรือเจ้า คือใช้ในสถาบันศาสนากับพระมหากษัตริย์ และเนื่องจาก องค์การสวนพฤกษศาสตร์ มีที่มาจากเบื้องสูง พฤกษาที่เหมาะน่าจะเป็นดอกบัวจึงจะเป็นการสมควร จึงได้นำเอารูปทรงดอกบัวมาใช้เป็นหลักของรูปแบบรวม
พระมหาพิชัยมงกุฎ องค์การนี้เป็นองค์การที่เกี่ยวเนื่องด้วยกษัตริย์ในระดับพระมหากษัตริย์หรือเกี่ยวข้องกับพระราชินีในระดับพระบรมราชินีนาถ และทรงเคยได้รับพระบรมราชโองการให้เป็นผู้สำเร็จราชการแผ่นดินแทนพระองค์มาแล้วด้วย จึงได้กำหนดรูปแบบพระมหาพิชัยมงกุฎไว้ในรูปแบบของตราเครื่องหมายองค์การด้วย เพื่อเป็นมหามงคลแก่องค์การสวนพฤกษศาสตร์ เป็นอนันตกาลไปในเบื้องหน้า
อ. ส. พ. เป็นอักษรย่อ 3 ตัว ขององค์การสวนพฤกษศาสตร์ คือ อ.ส.พ. อักษรทั้งสามได้ผูกไขว้รัดเป็นก้อนเดียวกัน หมายถึงความเป็นหน่วยที่เหนียวแน่น มีความเป็น UNITY สูง และเป็นการแสดงถึงความเป็นชาติ คือเป็นอักษรจากภาษาไทย (ชาติที่มีอักษรภาษาของตัวเอง)
องค์การสวนพฤกษศาสตร์ และ THE BOTANICAL GARDEN ORGANIZATION อักษรไทยและอังกฤษนี้เป็นการสื่อความบ่งบอกให้รู้จักองค์การ และรู้ว่าเป็นองค์การเกี่ยวกับเรื่องพฤกษศาสตร์
ใบไม้และลูกไม้ ส่วนล่างของรูปแบบดอกบัวจะมีใบไม้และลูกไม้อยู่ทั่วไปร้อยรัดเป็นช่อพวงแนบโค้งตามเบื้องล่างของดอกบัว ซึ่งหมายความว่า บรรดาพฤกษานานาพันธุ์จะมีวิวัฒนาการหรือพัฒนาการตนเอง ดำรงชีวิตขยายพันธุ์ต่อไปได้อย่างไม่สิ้นสุด หรือไม่สูญพันธุ์ไปจากโลก จะต้องอาศัยองค์การสวนพฤกษศาสตร์ให้การปกป้องคุ้มครองอยู่เบื้องบนเป็นสำคัญ
นายนพวัฒน์ สมพื้น ผู้เชี่ยวชาญพิเศษด้านช่างศิลปไทย นายช่างศิลปกรรมระดับ 9 กรมศิลปากร
(ผู้ออกแบบ/ผู้อธิบายที่มาและความหมาย)
29 ตุลาคม 2537